2022'de Kripto ve Mobil Ekosistem, Bölüm 3: NFT'ler, metaverse ve blockchain bazlı oyunlar

Fintech, 2021'de blockchain'in etkilerini hisseden tek sektör değildi. Oyun ve eğlence uygulamaları da kripto ve dijital para birimlerinin getirdiği sansasyon ile bir değişimin eşiğinde. 91,8 milyon dolarlık NFT satışından Facebook'un yoluna Meta adıyla devam etmesine kadar NFT'ler ve metaverse mobil, teknoloji, sanat ve oyun gündeminde tartışmalı konular haline geldi.

Blog serimizin 2. bölümünde, blockchain ve kripto borsası uygulamalarının ele almıştık. Bu bölümde ise NFT'lerin, blockchain oyunlarının, oyna-kazan (P2E) oyunlarının ve "metaverse'ün" 2022'de mobil uygulama geliştiricileri için ne anlama geldiğini masaya yatırıyoruz.

NFT'ler nedir ve mobil ekosistem için ne anlama geliyorlar?

NFT'ler, 2014'ten beri var olsalar bile standartlaştırılmaları 2017'ye kadar sürdü ve 2020-2021 arasında kültürel farkındalık ve benimsemede büyük bir artış yakaladı. Blog serimizin 1. bölümünde de bahsettiğimiz gibi, dijital sanat NFT'lerinin Sotheby's ve Christie's müzayede evleri tarafından yapılan ve rekor kıran açık artırma satışları, ünlü isimler tarafından tanıtılmalarının yanı sıra CryptoPunks ve Bored Ape Yacht Club gibi NFT koleksiyonlarının yüksek popülaritesi, 2021'de bu token'lara olan ilginin artmasına yol açtı.

NFT'ler, dijital mülkiyeti temsil etmek için kullanılabilen ve bir blockchain'de depolanan benzersiz veri birimleridir. Kripto para birimlerinden farklı olarak birbirlerinin yerine geçemezler, yani her NFT benzersizdir ve aynı anda sadece bir cüzdanda bulunabilir. Buna karşın devredilebilir ve alınıp satılabilirler, bu da onların dijital bir sahiplik belgesine veya orijinallik belgesine benzer bir fonksiyona sahip oldukları anlamına gelir.

NFT'ler, içerik oluşturucular için yeni monetizasyon modelleri, dijital öğelerin bir arada çalışmaları ve dijital sahiplik sağladığından sanatın yanında müzik, oyun, etkinlikler ve diğer eğlence sektörleri için büyük bir potansiyele sahip. Oyun NFT'leri ve blockchain oyunları, 2021'de yaklaşık 4 milyar dolarlık yatırım aldı ve bu alanı sektörün en büyük yatırım kategorisi konumuna getirdi. Electronic Arts'tan Take-Two Interactive' kadar oyun dünyasının büyük yayıncıları da NFT'lerin oyunlardaki potansiyelini gördüler.

Ancak NFT'lere dair görüşler iki karşı kutupta toplandı ve birçok oyuncu, stüdyoların bu teknolojiyi benimsemesine karşı çıkıyor. Ubisoft'un Ghost Recon oyunları için NFT'ler yayınlayacağına dair duyurusu, oyuncular arasında eleştirilere neden oldu ve bazı stüdyolar bu tepkilere karşılık olarak NFT planlarını rafa kaldırdı. NFT'lerin oyun alanında nasıl bir başarı göstereceği hala merak konusu, ancak çeşitli büyüklükteki markaların büyük yatırımlarıyla 2022'de NFT'ler benimsenmeye devam edecek gibi görünüyor. Coinbase ve Gamestop, 2022'de NFT pazaryerlerini kullanıma sunuyor ve Samsung, 2022 serisinden başlayarak Smart TV'lerine bir NFT platformu ekleyeceğini duyurdu.

Mobil'de ise, OpenSea gibi NFT pazaryerleri sadece NFT'leri görüntülemeye odaklanıyor ve kullanıcıların NFT'lerini mobil cihazlarında görmelerini sağlıyor. Tüm blockchain işlemleri bir ağ kullanım ücreti ("gas") gerektirdiğinden, blockchain'lerde NFT oluşturmak (minting) bir maliyete sahiptir. Rarible gibi uygulamalar, kullanıcıların mobil uygulama içinde ücretsiz olarak bir NFT oluşturmasına olanak tanıyan "lazy mint" özelliğini tanıttı. Bu özellik ile bir NFT, satın alınana kadar blockchain üzerinde oluşturulmuyor. Uygulama içi NFT'leri kullanan uygulamalar için Adjust gibi bir MMP ile çalışmak, uygulamalara NFT oluşturmaya dair uygulama içi event'leri sorunsuz bir şekilde takip edebilme, bu event'leri UA kampanyalarına bağlayabilme, attribution ve bunlardan edinilen kullanıcıları ölçümleme yeteneği kazandırır.

Metaverse nedir?

NFT trendinin arkasından, Facebook'un adını Meta olarak değiştirmesi ve gelecekteki yönünü bir metaverse şirketi olarak tanımlaması ile birlikte metaverse'e dair ilgi büyük ölçüde arttı. Metaverse, genellikle ilk olarak Neal Stephenson'ın 1992 tarihli Snow Crash adlı romanında ortaya koyduğu düşünülen ve “Ready Player One” gibi popüler filmlere konu olan bir bilimkurgu kavramıdır. Bu kavram, AR ve VR teknolojisini kullanan ve 3D sanal dünyalarından oluşan ağı temsil eder. Birçok şirket, metaverse kavramını kullanıcıların sürükleyici sanal (virtual reality) ve karma gerçeklik (mixed reality) dünyalar ile etkileşime girmesi ile birlikte internet ve mobil'in evrimi olarak görüyor.

Sanal dünyalar kavramı yeni bir fikir değil. Merkezi olmayan ledger'lar ve NFT'ler gibi kripto-ekonomik buluşlar, birlikte çalışabilen ve açık bir meta veri deposu için gerekli olan mülkiyet hakları, kimlik ve dijital sahipliğin temelini oluşturabilecek evrensel bir veri durumu katmanı sağlıyor. NFT'lerin ve kriptonun çektiği ilgi, Meta'nın duyurusu ve Roblox gibi çok kullanıcılı oyunların popülaritesinin bir araya gelmesi ile birlikte tüm gözler metaverse projelerine ve kripto para birimlerine çevrildi. Bu projelerin arasında sanal gayrimenkullere gösterilen olağanüstü ilginin yanı sıra Microsoft, Nvidia, Disney ve Epic Games gibi şirketlerin duyuruları ve yatırımları yer alıyor.

Metaverse'ün işlevsel hale gelmesi için uzun bir süre daha beklememiz gerekiyor. Ancak bu durum, mobil uygulamaların ve özellikle oyunların bu ilgiden yararlanmadığı anlamına gelmiyor. Sensor Tower'ın verilerine göre 500'den fazla uygulama, kullanıcıların ilgisini çekme umuduyla başlığına veya açıklamasına "metaverse" terimini ekledi. Mobil oyunlar bu trendin başını çekiyor ve finans uygulamaları ikinci sırada yer alıyor.

Blockchain oyunları, oyna-kazan ve mobil

Axie Infinity'nin olağanüstü büyümesi ve popülaritesi ile birlikte, oyuncuların dijital para kazanmalarını sağlayan blockchain tabanlı oyunlar ilgi çekici kripto uygulamaları olarak büyümelerine hız kattı. Bu oyunlar genellikle Oyna-Kazan (Play-to-Earn, P2E) oyunları olarak anılıyor ve kullanıcılar, oyundaki başarıları sonucunda tipik olarak diğer kripto para birimlerine dönüştürülebilen token'lar kazanıyorlar. Genellikle bu oyunların bir oyun içi para birimi, bir pazaryeri ve bir token ekonomisi vardır ve bu ekonomi genelde token'ların sahipleri tarafından yönetilir. Bazı oyunlar, merkezi olmayan finans (DeFi) fonksiyonlarını oyunlar ile bir araya getiriyor ve bunun sonucunda GameFi olarak adlandırılan kavram ortaya çıkıyor.

P2E oyunlarının popülaritesi, kripto kullanıcıları arasında arttıkça en yaygın dApp kullanım senaryosu olarak DeFi'ı geride bırakıyor, ancak bunlar hala öncelikli olarak tarayıcı bazlı olarak çalışıyor. Ayrıca P2E özelliğini taşıyan mobil oyunların popülaritesi artış trendinde. Kasım 2021'de piyasaya sürülen P2E özelliklerine sahip çok oyunculu bir online savaş arenası (MOBA) oyunu olan Thetan Arena, 3 aydan kısa bir sürede 10 milyon indirmeye ulaştı ve Aralık 2021'de 1. sıradaki Aksiyon/Dövüş oyunu oldu. Ocak ayında ise, popüler bir NFT koleksiyonu olan Bored Ape Yacht Club'a dayalı ve NFT sahipleri için özel işlevler sunan bir RPG mobil oyun yarışması olan Apes vs. Mutants'ın lansmanı yapıldı.

NFT'ler ve P2E modelleri mobil oyun geliştiricileri için yeni fırsatlar sunsa da P2E iş modellerinin sürdürülebilirliği, oyun mekaniklerinin finansal teşviklerle bir arada kullanılması, yeni blockchain altyapılarının entegrasyonu ve yasal düzenlemelere uyumluluk zorunluluğu gibi zorluklarla karşı karşıyalar. Bu modellerin mobil oyunlarda ne kadar başarılı olacağı henüz belli değil, ancak 2022 ve sonrasında bu alana yeni oyuncuların gireceği açık.

Blockchain tabanlı oyunlar ve NFT işlevsellikleri mobil alanda büyüdükçe, kullanıcı kazanımında yaşanan rekabet de büyüyecektir ve bu yeni sektörde en iyi kullanıcı kazanımı yöntemlerini kullanmak başarı için zorunlu hale gelecektir. Adjust gibi MMP'ler, mobil pazarlamacıların dönüşümleri takip etmelerini, attribution yapmalarını, reklam harcamasını optimize etmelerini ve deeplink kullanmalarını sağlamakta kritik öneme sahiptir.

Kripto uygulamalarının 2021'deki performansları, kullanıcı etkileşimlerinin hisse yatırımı uygulamaları ile karşılaştırmaları ve kripto uygulamalarının yüksek LTV'ye sahip kullanıcıları nasıl çekebileceklerine dair incelemelerimizi içeren "Fintech'e Derin Bir Bakış: 2022'de Dijital Para Birimleri" raporumuzu çok yakında okuyabilirsiniz.